In deze tentoonstelling waren tien van dergelijke particuliere woningbouwprojecten te zien, waarbij de ervaringen van bewoners en architecten, de ontwikkelingen en het eindresultaat waren vastgelegd. De expositie toonde dat het bouwen van een eigen huis niet alleen is weggelegd voor mensen met een bovengemiddeld inkomen. De geselecteerden projecten waren Ithaka’s Secret Garden (Almere), Mi Akoma Di Color (Amsterdam), Klushuizen Sint Marten (Arnhem), Starterswoningen (Casteren-Bladel), Het Kwarteel (Culemborg), De Zonnespreng (Driebergen), HuurWensWoningen (Enschede), Veld van Klanken (Hoogvliet), De Kersentuin (Utrecht), Atelierwoningen (Vijfhuizen). Alle deze projecten getuigden van vrijheid, ruimtelijkheid, architectuur en diversiteit.

De tentoonstelling is eerder te zien geweest bij Podium van Architectuur in Haarlemmermeer en Architectuurcentrum Aorta in Utrecht en speciaal deze maand naar Zaandam gehaald in samenhang met de Babel-discussieavond op 15 februari over dit onderwerp.

De officiële opening van de expo was op 1 februari door wethouder Dennis Straat.

Hoe kun je nu beter je eigen ideeën over kwaliteit van wonen vorm en inhoud geven dan door je eigen huis te bouwen! Volgens wethouder Dennis Straat past zelfbouw naadloos in de Zaanse traditie van organische stedenbouw. Juist nu – vanwege de crisis – grootschalige bouwontwikkeling stagneert, groeit de belangstelling voor (collectief) particulier initiatief(C)PO. Vanaf de start van de eerste discussies over ‘het wilde wonen’ heeft dit echter nog niet die vlucht genomen die was verwacht. 

Straat steekt de hand ook in eigen boezem: “Wij moeten als gemeenten afstand nemen van gewoonten die we ons in de afgelopen decennia hebben aangeleerd: plannen, vergunningen, bestemmingsplannen, voorschriften.” (Architectuur Lokaal;  zomer 2011).

Zelf bouwen gaat natuurlijk niet zonder slag of stoot, maar de voordelen lijken evident. In veel projecten is duurzaamheid een belangrijk element. Meestal stijgt ook  de marktwaarde van de woningen direct na oplevering.  Bovendien zijn zelfbouwers geneigd om langer in hun huis te blijven wonen.  Maar er zijn ook de nodige reserves. Bouwen in eigen opdracht is niet persé goedkoper en gaat meestal niet sneller. Bovendien bestaat er de vrees voor  ‘Belgische toestanden’  en een fantasieloze invulling met cataloguswoningen, die geen kwaliteit aan de stad toevoegen. Zaanstad staat hierin nog maar aan het begin en is van plan om een aantal kavels beschikbaar te stellen voor particulier opdrachtgeverschap. Een actueel moment dus te vernemen op welke manier dit op meerdere fronten kan leiden tot kwaliteit en welke rol de opdrachtgever/eigenaar en gemeente daarin kunnen spelen?

Deze avond spraken enkele professionals over hun ervaringen en de succes- en faalfactoren.

Met het publiek volgde hierna een debat over de kwaliteit van de vormgeving. Met het zoeken naar antwoorden op vragen zoals: Is de kwaliteit van de opdrachtgever(s) gericht op de eigen wensen rond de woning of woon/werkunit of heeft het ook een bijdrage aan de ruimtelijke kwaliteit? Wat moet minimaal goed geregeld worden voor een goede verankering in de omgeving? En wiens rol is dat dan? Of is dat juist helemaal niet nodig en niet meer van deze tijd? En welk advies brengen onze experts uit over welstandsvrij bouwen bij PO en CPO in de Zaanse situatie?

Discussieleider: Joke Bosch, communicatie manager
Gastsprekers: Hein de Haan, architect en goeroe van collectieve coöperatieve projecten
                        Jacqueline Tellinga, gebiedsontwikkelaar/projectleider particulier opdrachtgeverschap van de gemeente Almere

Lees hier het verslag van het BabelDebat over Particulier bouwen

Op uitnodiging kwam een groep van circa 25 enthousiaste creatievelingen samen om te brainstormen over hoe de fysieke en digitale wereld met elkaar verbonden kunnen worden ter verbetering van de beleving van de Zaanstreek.

De Zaanstreek is een gevarieerde regio, maar loopt hier niet mee te koop! Welke aspecten en gebieden willen wij een stimulans geven om de ruimtelijke ervaring en kwaliteit te vergroten in de Zaanstreek? Wat is de vorm die we hiervoor kiezen?
Multimedia blijft zich ontwikkelen. De fysieke en digitale wereld verweven zich in elkaar. Kan deze nieuwe media een kwaliteitsslag leveren voor de beleving van de openbare ruimte in Zaanstad? En hoe kunnen we de kracht van de streek op deze wijze met anderen mensen gaan delen?

Op uitnodiging is een groep van ca 25 enthousiaste deskundigen, architecten, stedenbouwers, kunstenaars, landschapsarchitecten, vormgevers, erfgoeddeskundigen, communicatiedeskundigen etc. samen hierover gaan brainstormen. Door de diversiteit expertise barstte een explosie aan creativiteit los!

Aan het einde van de dag presenteerde de groep het resultaat zowel voor een expertpanel als voor het publiek.

Workshopleider: Arnoud van den Heuvel; oprichter Doe het niet zelf www.doehetnietzelf.org, editor, ontwerper en animator.
Inspiratiespreker: Marcel Koeleman, beeldend kunstenaar
Expertpanel: Jeroen Olthof, wethouder Gemeente Zaanstad : wonen, sport en recreatie, monumenten en archeologie
                        Tom Bakker, communicatiedeskundige, phd Universiteit van Amsterdam
                        Mark Damman, interactieve communicatie, d-tail company
                        Katrine van Klaveren, kunstenaar, Stichting Tengel

Kijk hier voor het verslag van de BabelKreativ