Paul Carree was daarbij onze gids, regelmatig aangevuld door Zaankanters als de gebroeders Visser  voor gedetailleerde informatie ter plekke.

De padenstructuur ontstond haaks op de bebouwing langs de dijken, de hoofdstraten langs de Zaan. Aan de hoofdstraten als de Westzijde, Zuiddijk en Oostzijde lagen sinds de 17 en 18 e eeuw eerst houten daarna hoofdzakelijke stenen huizen van de notabelen. De paden, gelegen aan sloten en gloppen, waren de woonplekken voor de gewone Zaankanters, de ambachtslieden en arbeiders.

De paden  liepen oorspronkelijk ver door met uitzicht op de daarachter gelegen landerijen tot in Oostzaan en Westzaan. Het vervoer vond voornamelijk plaats via de sloten en de Zaan. De wandeling eindigde in het onlangs gerestaureerde en heringerichte Volkspark, in 1890 als geschenk aan de Zaanse bevolking aangeboden door houthandelaar en dijkgraaf C. Coverver van Wessem, die op haar beurt de schenker eerde met een gedenkzuil.

Vanwege het slechte weer was de oorspronkelijke geplande vaartocht omgezet in een verlengde bustoer door de water- en natuurgebieden Landsmeerderveld en Westzijderveld. Onze gids daarbij was de enthousiaste boswachter /beheerder Eric van Gerrevink, die met verve vertelde over de soms tegenstrijdige visies van  beheerder en eigenaren, overheden, politici en beleidsmakers. De Zaanstreek kent geen natuurgebied zo stelde hij maar cultuurgebied, dat door de mens naar behoefte en omstandigheden is gecreëerd en door de tijd heen is aangepast en zo ook zijn dynamiek zal blijven behouden. Daardoor zul je wel de ene faunapopulatie en dat groen zien en de andere soort niet en moet je niet het beleid inzetten op het behoud van iets dat er niet thuis hoort. Hij gaf daarvan een aantal duidelijke voorbeelden.

Na afloop van deze kleurrijke uiteenzetting en enkele verfrissende discussies, bracht de bus ons terug naar Zaandam, waar Jan Commissaris en Andrea de Wildt ons van harte welkom heetten als beheerders van een van de verborgen diamanten in Zaanstad, De Oudkatholieke schuilkerk Maria Magdalena (1695) aan het Papenpad 13. Daar konden we onze natte jassen en plu’s kwijt en ons warmen met een drankje en een hapje.

Na een toelichting over het ontstaansgeschiedenis en de restauratie van de kerk, door het beheerdersechtpaar, dat sinds enkele jaren in de woning ernaast woont, was het tijd voor een smaakvolle huisgemaakte Zaanse mosterdsoep met brood. Tijd ook voor netwerken; een nadere kennismaking met nieuwe contacten en bestaande opfrissen, want ook dat is een onderdeel van de jaarlijkse Vriendendag van Babel.

Ondanks het zeer slechte weer kunnen we terugblikken op een geslaagde dag, wellicht ook dóór dat rare weer, dat werkt blijkbaar verbindend, hoorden we in de wandelgangen. Maar vooral ook geslaagd dankzij de inzet en bijdrages en van de boswachter, de hartelijk ontvangst in de prachtige schuilkerk en niet in de laatste plaats dankzij de bijdrages van onze Vrienden, want zonder hen kan Babel haar activiteiten niet ontplooien.

De presentatie van het boekje, samengesteld door architect Nanine Carree, was een vervolg op de BabelKreativ-workshop van februari 2011, waar een groep van 25 jonge ontwerpers, stedenbouwkundigen, architecten en kunstenaar zich bogen over een al dan niet tijdelijke invulling van braakliggende terreinen in Zaanstad.

‘Onke’ plekken worden die terreinen genoemd, waar al jaren niets mee gebeurt en door de omgeving meestal als naargeestig worden ervaren. Tijdens de workshop werd alle aandacht gericht op schiereiland de Hemmes, als casus van zo’n ’onke’ plek. De creatieve brainstormsessie leverde een scala aan ideeën op die een inspiratiebron kunnen vormen voor toekomstige plannenmakers bij hun zoektocht naar herontwikkeling van het zwaar vervuilde terrein dat al vele jaren braak ligt.

Deze ideeën zijn gebundeld in het boekje “Hemmes: de kracht van de onke plek” en het eerste exemplaar werd overhandigd aan wethouder Ruimtelijke Ordening Dennis Straat. ,,Er zijn gekken en creatievelingen voor nodig om iets in gang te zetten. Voor een definitieve bestemming van de Hemmes is het nog te vroeg, maar reuring om het gebied onder de aandacht te brengen kan een nieuwe aanzet betekenen’’, aldus Straat.

Ook de secretaris van de Hemmes CV en Jacques Ninaber van Afvalzorg namen de eerste exemplaren van het boekje, vol tijdelijke ideeën voor de Hemmes, in ontvangst.

De actie met de bloementuin en de toeristische voorziening vormde de eerste stap in de tijdelijke invulling van het gebied.

Hoe plant je zaden van bloemen op een terrein dat vrijwel hermetisch is afgesloten met hekken? Stadsdichter Bas Husslage had daar iets op gevonden. Hij kwam met een grote doos aanzetten met bedrieglijk echt lijkende handgranaten die bij nader aanzien uit klei bleken te bestaan en gevuld waren met een assortiment zaden van wilde bloemen. Het is een Engelse vondst, bedoeld om verwaarloosde gebieden die nagenoeg onbereikbaar zijn toch op te fleuren. Het enige vereiste is een goede worp om het projectiel naar de gewenste plek te sturen, waarna de granaat op de grond uiteenvalt en de zaden vrijkomen. Aan goede en enthousiaste werpers was zaterdag geen gebrek. Tientallen projectielen spatten uiteen op de grond. Als het even meezit, schieten de bloemen de komende maanden de grond uit. Ook is een deel van de hekken rond De Hemmes versierd met kunstbloemen en een informatiebanier, waarop een aantal tijdelijke ideeën staan.

Een ludieke actie, bedoeld om de Hemmes op te fleuren met een bloemenpracht.

Even later werd bij het terras van snackbar de Poel een vrolijk versierd drijvend eilandje met palmboom, bloemen en kampeertentje versleept naar de Hemmes om daar te worden afgemeerd. Met man en macht was gewerkt aan het drijvende eiland, op de kade van de Zaanlandsche Olieraffinaderij (ZOR) in Zaandam. Er werden 9 vaten van 1000 liter per stuk aan elkaar gekoppeld. Het spannendste moment kwam toen het eiland met een heftruck De Zaan in werd gehesen. Alle vaten waren onderling verbonden met de sterkst mogelijke tie-rips en het geheel werd extra bij elkaar gehouden door brede spanbanden. Vervoer van de bouwplaats was mogelijk dankzij rederij Varen op de Zaan.

Dat eilandje, rustend op negen forse jerrycans stond symbool voor de toeristische functie die de Hemmes mogelijk in de toekomst krijgt. Centraal stond ook de verbinding met de omliggende bedrijven en hergebruik. De afvaart van het eiland was een officieel moment en een groot succes. Onder meer dankzij zo’n veertig aanwezigen, waaronder wethouder Ruimtelijke Ordening Dennis Straat, de secretaris van de Hemmes CV en Jacques Ninaber van Afvalzorg. Klaar en Bart van Bureau Spelen waren zo vriendelijk om het eiland naar de Hemmes te slepen met hun boot. Dat ging gepaard met fraaie (live) hoornmuziek van Robert-Jan Looysen!

De uitnodiging om het vaartochtje met het wiebelende eilandje naar de Hemmes mee te maken, sloeg de wethouder beleefd af. Bas Husslage en verschillende anderen met zeebenen lieten zich niet afschrikken door de harde wind en de golven. Sterker nog: Husslage liet weten een nachtje met zijn zoontje te willen doorbrengen in het tentje op het dobberende eilandje. “Lijkt me spannend.”

Lees hier het verslag van een guerrillanacht op de Hemmes.

Kinderen vormen het hart van Archikidz. Ieder kind is wel eens in een stad geweest of heeft een idee hoe het er in een stad uit ziet. Maar als zij het zelf voor het zeggen hebben, hoe zou hun droomstad er dan uitzien? Wat zouden zij het liefst in de stad willen doen en welk gebouw of attractie hoort hierbij? In kleine groepjes lerden kinderen onder begeleiding van de architecten hoe leuk architectuur is. Met verschillende materialen bouwden ze een maquette van hun eigen stukje droomstad.

Het evenement vond plaats op zaterdag 25 juni 2011 van 13:30 – 16:15 uur. De middag ging van start met een verhaal over de stad door de architect Sjoerd Soeters, bekend van het nieuwe stadhuis en het centrumplan Inverdan. Tijdens het bouwen liep er een jury rond, die alle droomsteden bewonderden en de ultieme kinderstad verzamelden. De dag eindigde met een prijsuitreiking, waar ouders en ook bezoekers van harte welkom waren om alle bouwwerken te kunnen bewonderen.