Dossier: Babel slaat bruggen, Wonen-en-werken
2014 “Wonen en Werken, een spannende combinatie”
Zaanstad is op zoek naar een nieuwe balans tussen en nieuwe combinaties van wonen en werken. De binnenstedelijke Industriële bedrijvigheid, die de Zaanstreek al eeuwenlang kenmerkt, levert steeds vaker problemen op nu in de toekomst alleen nog maar binnenstedelijk gebouwd kan worden. Niet alleen de milieucontouren van de bedrijven langs de Zaan, maar ook het havengebied van Amsterdam belemmeren de stedelijke ontwikkeling van Zaanstad. Op veel plekken mag niet gebouwd worden en veel van de bestaande woningvoorraad is al milieubelast. De Zaanse opgave is complex: een toekomstbestendige mix van wonen en werken, behoud van de industriële bedrijvigheid en verbetering van de leefomgeving. Dat vergt een aanpak die buiten de gebaande paden durft te komen. De gemeente zal los moeten komen van haar gebruikelijke rol ten aanzien van wet- en regelgeving en op zoek moeten gaan naar de grenzen van wat haalbaar en acceptabel is. Binnen het Zaans Proeflokaal probeert de gemeente samen met enkele grote bedrijven tot afspraken te komen. Geen strijd aangaan, maar in een goede verstandhouding met alle betrokkenen zoeken naar verbetering. Deze werkwijze – meer organisch dan planmatig – kan ook in andere delen van de stad toegepast worden. Diverse gebieden liggen klaar voor herontwikkeling. Welke ruimte willen en kunnen gemeente, bedrijven en bewoners elkaar geven en wat is daar voor nodig?
Het schiereiland De Hemmes vormt de lakmoesproef. In 2012 heeft de gemeente een groot deel van het terrein aangekocht met het oogmerk om er woningen te bouwen. In hetzelfde jaar heeft zich een initiatiefgroep gemeld – stichting De Hemmes – die streeft naar herontwikkeling van het terrein met inachtneming van de Zaanse traditie op het gebied van houtbouw en windenergie. In de tussentijd is het gebied beschikbaar voor tijdelijke invulling. Ook in andere delen van de stad – de ‘Zaanse driehoek’ rond Wormerland-Wormerveer en het Hembrugterrein – is sprake van vergelijkbare opgaven en ontwikkelingen. Hoog tijd om de horloges gelijk te zetten: waar staan we nu? Waar liggen de kansen? Wat kunnen we leren van ‘best practices’ uit andere industriesteden?
Dinsdag 9 september 2014 – Babel Salon: Wonen en werken, een spannende combinatie
In deze Babel Salon o.l.v. Martin Bosch, eigenaar van bureau De Laar en expert lid van het Landelijke Team Ontslakken, verkenden we wat de actuele stand van zaken is in regionale stedelijke transformatieprocessen en de verschillende opvattingen daarover. Leonie van den Beuken, Hoofd Ruimtelijke Planning en Omgevingszaken van het Havenbedrijf Amsterdam en Maurits de Hoog, Dienst Ruimtelijke Ordening van Amsterdam en hoogleraar aan de TU Delft, schoven daarvoor aan tafel.
25 t/m 28 september 2014 – Babel Excursie Buitenland: Manchester
We bezochten Manchester waarin op de locatie Stalford Quays, sinds 1985 een zeer geslaagde herontwikkeling van Manchester Docks langs het Ships Canal een geweldig interessant waterfront heeft opgeleverd. De ontwikkeling is vrijwel afgerond. Ook maakten we kennis met andere interessante gebieden in Manchester.
Lees hier het verslag van de excursie Manchester
vrijdag 24 oktober 2014 – Babel Excursie Binnenland:Den Helder en de Nollen
Te bezoeken projecten waren: Stadshart Den Helder en de Nollen.
Stadshart Den Helder is een stedelijk vernieuwingsproject. Aanleiding voor de herontwikkeling begin deze eeuw was:
– Voor het eerst in vele jaren stagnatie i.p.v. groei.
– De Marine vertrok uit de gemeente.
– Het stadshart kon een herstructurering goed gebruiken.
Belangrijke steekwoorden: ‘een nieuwe visie op het begrip Maritieme stad’; ‘het herstellen van de verbinding van de stad met de zee’; ‘een natuurlijke menging van wonen, werken en andere functies’. Het project omvat drie gebieden: het Stadshart, Stelling Den Helder en Nieuw Den Helder. Ieder gebied heeft zijn eigen dynamiek en problematiek. Daarbinnen meer dan dertig projecten, verschillend van aard en omvang, zowel fysiek (stenen stapelen) als sociaal. In 2011 zijn de meeste projecten in Nieuw Den Helder afgerond. In 2012 lag de focus vooral op het Stadshart en werden op de Stelling nieuwe projecten uitgevoerd.
Om 10. 00 uur gaf directeur-bestuurder Ferdinand Vreugdenhil van ontwikkelingsmaatschappij Zeestad een toelichting over de visie op de geplande ontwikkelingen in het Stadshart en Willemsoord. Daarna volgt een rondleiding met toelichting.
Om 13.30 uur vertrokken we met de bus naar de Stelling en Nieuw Den Helder voor een rondleiding met toelichting.
De Nollen bezochten we om 14.30 uur o.l.v. gidsen.
De Nollen is het kunstproject van Ruud van de Wint, schilder, beeldhouwer en bouwer. Hij startte in het binnenduingebied de Nollen in Den Helder in 1980 een schilderkunstig experiment. Dat groeide uit tot een ‘totaalkunstwerk’ van schilderingen, sculpturen en bouwsels.
