Generaties Zaankanters leerden zwemmen in het Sportfondsenbad aan de Mauvestraat in Zaandam. Na 80 jaar heeft het gebouw een nieuwe woonbestemming gekregen. Het gebouw is aan de buitenzijde zoveel mogelijk teruggebracht in de stijl van de jaren ’30. Jan Hein Bakker van JH Bakker Bouwprojecten B.V. vertelt hierover in de vijfde aflevering van onze sponsorrubriek.
‘Het Sportfondsenbad in de Mauvestraat is gebouwd in 1938 en opgeleverd in 1940. In oorsprong een ontwerp op de rand van de Amsterdamse School en het Nieuwe Bouwen. Het dak heeft de vorm van een scheepsromp, met fraaie metselwerkpartijen en zware kozijnen met horizontale roedes. De gevelplaten die zo glad mogelijk moesten zijn werden vervaardigd met het tamelijk nieuwe asbestproduct van Coverit. En een mooi ronde gemetselde schoorsteen op het dak als een scheepsschoorsteen. Een lichtstraat van stalen T-profielen met brute draadglas zorgde voor prima daglicht in de tamelijk gesloten zijgevels.
Al deze specifieke kenmerken zijn met een grote renovatie in de jaren ’70 verdwenen en voor die tijd up-to-date gebracht met stalen damwand gevelplaten en merantikozijnen met butyleenkit. De lichtstraat lekte al jaren en kwam niet meer terug. Alle oude tegels van zwembad en kleedruimtes werden vervangen door jaren ’70-tegels, dus eigenlijk was er niets meer origineel aan het pand, behalve de vorm.
Na verschillende planstudies, financiële crises en twee kraakacties was de tijd rijp voor het beste plan: de combinatie van wonen en werken. Uiteindelijk zijn in het gebouw 14 appartementen en 16 kantoor en praktijk units gerealiseerd. De mix van wonen en werken is van belang voor het zoveel mogelijk behouden en in het zicht houden van de bestaande staalconstructie door de verschillende eisen van brandcompartimentering.
Wij hebben de lichtstraat in geïsoleerde vorm en licht in gewicht teruggebracht, waarbij de staalconstructie niet behoefde te worden aangepast. De witte gevelplaten van (voormalig asbestproducent) Eternite zijn teruggebracht. De kozijnen en ramen zijn vervangen zoals oorspronkelijk was bedoeld, en alle deurpartijen zijn weer voorzien van de oorspronkelijk roedes. Ook de ronde schoorsteen is in een lichte vorm teruggebracht. Daarbij zijn alle dakdoorvoeren gecombineerd zodat er geen losse pijpjes op het dak voorkomen.
Beeld: JH Bakker Bouwprojecten BV 
In en aan het gebouw zijn de drie oorspronkelijke kleuren zwart, ivoorwit en Persiaans rood consequent doorgevoerd. Op de gevels, deuren, kozijnen, maar ook de vloerbedekking, tegelwerken, belettering en huisnummers. Zoveel mogelijk terug in de stijl van de jaren ’30.
De nieuw ontworpen onderdelen, zoals de hekwerken in het atrium, zijn ontworpen als de railing van een zeeschip. En bij de entree, waar ook de oorspronkelijke granito vloer is teruggebracht, werd in de typische stijl van de jaren ’30 een nieuwe entree en een ronde bloembak toegevoegd die er oorspronkelijk niet waren. In de slecht bewoonbare plekken zijn de algemene en technische ruimtes ontworpen, waardoor exploitatietechnisch een efficient ruimtegebruik is gerealiseerd.
Door het woon-werk-gebruik kan ook met een minimaal aantal parkeerplekken worden volstaan. Maar vooral is er altijd sociale controle, waardoor het een heerlijke plek is om te wonen en te werken in een “bijzonder gebouwd” monument.’
Foto: Henk Dijkman.
