In 2019 hebben Vereniging Zaans Erfgoed en Babel Zaans architectuurplatform een programma georganiseerd over de cultuurhistorische waardering van vooroorlogse woningbouw in Zaanstad. Directe aanleiding was de inventarisatie die gemeente Zaanstad had gemaakt voor renovatie of sloop-nieuwbouw. Tijdens twee debatavonden hebben gastsprekers en publiek zich uitgesproken over de cultuurhistorische waarde en kwaliteiten van de ‘volkswoningbouw’.
Het in stand houden van de volkswoningbouw is in Zaanstad gelukkig op vele plekken geborgd, doordat corporaties hun woningbezit hebben gerenoveerd en daarmee hebben behouden. Bij een zwakke kwaliteit van woningen wordt de mogelijkheid tot behoud, in plaats van sloop en vervangende nieuwbouw, op dit moment echter zeer bemoeilijkt door wet- en regelgeving die verbonden is aan de zogenaamde ‘Verhuurdersheffing’.
Het betreft de uitzondering van nieuwbouwwoningen van woningcorporaties van deze heffing, terwijl corporatiewoningen, die gerenoveerd worden, niet worden uitgezonderd. In stadsvernieuwingsgebieden leidt dit ertoe dat corporaties uit kostenoverwegingen veelal kiezen voor sloop van cultuurhistorisch waardevolle woningen waar renovatie, en dus behoud van ons erfgoed, zeer wenselijk is. Bovendien neemt de verhuurdersheffing na renovatie substantieel toe door de stijging van de WOZ-waarde.
Zaans Erfgoed en Babel Zaans architectuurplatform betreuren dit zeer. Het behoud van de cultuurhistorische waarde van vooroorlogse woningbouw zal door de verhuurdersheffing nog meer onder druk komen te staan. Om die reden heeft Zaans Erfgoed minister Ollongren een brandbrief gestuurd waarin de minister wordt opgeroepen alle vormen van duurzame renovatie onder de vrijstelling van de verhuurdersheffing te brengen. Lees de brief hier.
Foto boven: Gemeentearchief Zaanstad.