Het authentieke Zaanse huis heeft kenmerken die zeer specifiek zijn voor de regio rond de Zaan. Wat zijn deze kenmerken, waaruit bestaat het DNA van de Zaanse architectuur?
Het thema van deze avond: Het Zaanse DNA / regio specifieke architectuur.
De natuurlijke eenheid tussen stedenbouw, inrichting openbare ruimte en architectuur, gecombineerd met kenmerkende materialen, vormen en typologieën, zorgde eeuwenlang voor een specifieke identiteit van een regio. In het verleden leidden met name klimaat, bodemgesteldheid en beschikbaarheid van bepaalde materialen tot een specifieke dorpsopzet of woningtype. Zoals duidelijk zichtbaar is in de Zaanse bouwstijl.
Regio specifieke architectuur, stedenbouw en landschapsarchitectuur vorm(d)en een beeld van culturele, sociale en economische kenmerken van een regio.
Met de huidige bouwtechniek, de ver gevorderde installatietechniek en de ruime beschikbaarheid van vrijwel elk denkbaar materiaal vallen dergelijke verschillen nagenoeg weg. Bovendien staat de specifieke identiteit van de regio onder druk van de globaliserende tendensen van moderne media als internet, televisie en de alom aanwezige auto. De invloed van lifestyles en subculturen is sterk.
Regio specifieke architectuur werd deze avond in een inleiding onderzocht door de begrippen ‘Genius Loci’ en ‘regionalisme’ toe te lichten aan de hand van voorbeelden uit de regio en (ver) daarbuiten. Daarbij werd de vraag gesteld: Wat kunnen we leren uit het verleden, wat betekent deze les voor het heden en hoe vertalen we deze kennis naar de toekomst?
Deze vragen werden voorgelegd aan de twee gastsprekers die vanuit hun specifieke vakkennis een antwoord op deze vragen gaven. Leidraad daarbij: is het mogelijk vorm te geven aan verandering en tegelijkertijd typische regionale karaktertrekken te behouden?
Discussieleider:
Jacqueline van de Sande, directeur Beaumont Communicatie Amsterdam
Inleider:
ir. Wim Klaassen – architect te Zaandam
Gastsprekers:
Maarten Min – architect en oprichter (samen met zijn vrouw Jetty) van Min 2 bouwkunst in Bergen. Min 2 ontwierp het winkelcentrum Rooswijk, met een verwijzing naar de silo’s van Lassie. Citaat van de website van het bureau: “Context in tijd: We vinden het onze taak als architect, om ieder gebouw dat ontworpen wordt, te laten bijdragen in de vorming van een nieuwe identiteit voor de tijd waarin we leven. We gebruiken het verleden in al zijn verschijningsvormen en trekken een lijn van daaruit in het nu. Context in ruimte: Vanuit kennis van en respect voor de plek, komen we tot specifieke uitgangspunten.”
Jan Klomp – architect, geeft samen met Ed Bijman en Bas Liesker leiding aan het bureau Heren 5 en woont in Wormerveer. Heren 5 heeft de nieuwbouw van Vissershop ontworpen, maar ook van de Luikse Hoven (nu in uitvoering in de Rosmolenbuurt) en de nog te bouwen Zaanse Strip, een appartementengebouw aan het spoor in Inverdan-West. De ontwerpen verschillen uiterlijk, maar hebben ieder wel een relatie naar de plek en de omgeving. Citaat van de website van het bureau: “Voor Heren 5 is ‘de plek’ niet slechts een decor, maar een personage dat het verloop van het verhaal kan beïnvloeden. Heren5 is gevoelig voor ‘de geest van de plek’ en voor lokale referenties in vormentaal en materiaalgebruik.”